NLKunstmatige intelligentie is al een tijdje een hot topic en wordt vaak geassocieerd met het idee dat robots de mensheid overnemen en een nieuwe wereldorde creëren. Films zoals de Terminator of I, Robot laten het doemscenario zien die kunstmatige intelligentie kan veroorzaken, maar gelukkig is de echte situatie lang niet zo slecht.
Kunstmatige intelligentie, ook wel artificial intelligence of AI genoemd, betekent dat een computerprogramma in staat is om zelf te denken en te leren. Waarschijnlijk ben je je er niet van bewust, maar AI is zeker al aanwezig in ons leven: van bedrijven tot apps die je elke dag gebruikt.
AI is verdeeld in 4 soorten die gebaseerd zijn op het reactievermogen op een bepaalde situatie, zelfbewustzijn, geheugen en het vermogen om zichzelf te verbeteren. De eerste en tweede soorten AI bestaan al en omvatten Artificial Narrow Intelligence (ANI). ANI wordt tegenwoordig al door velen van ons dagelijks gebruikt. Type drie en vier zijn geavanceerder en vallen samen onder Artificial General Intelligence (AGI) en Artificial Super Intelligence (ASI). Deze bestaan nog niet, maar hebben wel de mogelijkheid om net zo slim óf zelfs slimmer te zijn als een menselijk brein.
Type 1: Reactive Machines
Het is het eerste en eenvoudigste soort AI. Deze machines hebben geen geheugen of bewustzijn van de wereld of tijd waardoor ze één enkele taak uit kunnen voeren op basis van de huidige situatie. Om een beter beeld hierbij te schetsen, nemen we het voorbeeld van de IBM-schaakcomputer DeepBlue.
In 1997 won de computer van IBM een schaakpartij tegen de wereldkampioen schaken Garry Kasparov. Hoe? DeepBlue kon alle mogelijke zetten doorlopen en de snelste route naar een schaakmat kiezen. Doordat deze AI zich op slechts één taak focust, kan deze blijven verbeteren. Aan de andere kant, kan de computer zich hierdoor alleen deze ene taak uitvoeren.
Type 2: Limited Memory
Het verschil met Reactive Machines is dat Limited Memory naar eerder geleerde gegevens én de huidige situatie kijkt om een beslissing te nemen. Het maakt dus beperkter gebruik van het geheugen. Robots die op Limited Memory AI draaien, moeten wat ze eerder hebben geleerd verbinden met wat er nu gebeurt om een keuze te maken.
Moderne zelfrijdende auto’s gebruiken dit systeem. Door het geheugen weet de computer in de auto hoe de auto’s meestal rijden, hoe mensen of fietsers eruit zien en wat de verkeersregels zijn. Tegelijkertijd checkt het zijn omgeving voor obstakels zoals andere auto’s, bomen of mensen. Elke ervaring dragen bij aan een beter begrip van de wereld.
Limited Memory is het meest voorkomende type AI dat tegenwoordig wordt gebruikt. Je ziet dit bijvoorbeeld terug in een persoonlijke assistent op je smartphone, Google Zoeken, Google Vertalen, Facebook-feed en in vele andere apps die je dagelijks gebruikt.
Hoewel het derde en vierde type AI nog niet bestaan, kunnen we wel een idee krijgen van hoe het eruit zal zien. Veel films hebben de mogelijke scenario’s van hoe type 3 en 4 in ons leven eruit kunnen zien.
Type 3: Theory of Mind
Machines met type 3 van AI kunnen menselijke emoties waarnemen en begrijpen en passen hun gedrag daarnaar aan. Robots met deze AI hebben een herinnering en een beeld van de wereld. Afhankelijk van wat ze leren, verbeteren ze hoe ze menselijke emoties begrijpen.
In dit type AI zullen robots zich in onze samenleving mengen, menselijke gevoelens begrijpen en handelen zoals wij. R2-D2 van Star Wars is een goed voorbeeld van een Theory of Mind robot omdat hij de angst en woede van andere mensen kon begrijpen en in bepaalde situaties bang of opgewonden was.
Dit type AI brengt nog steeds veel uitdagingen met zich mee. Onderzoekers worstelen om het menselijk brein na te bootsen. Maatschappelijke normen, emoties en instincten creëren veel variabelen en zijn daarom moeilijk na te maken in een machine.
Type 4: Zelfbewustzijn
In dit stadium zal de computer het niveau van het menselijke bewustzijn bereiken met een volledige perceptie van de wereld, menselijke emoties, intenties en reacties. Deze AI zal verschuiven van “Ik denk” naar “Ik weet dat ik denk”. Robots met deze AI zijn net zo slim of zelfs slimmer dan mensen. Ze zullen net zo goed, of nog beter, alle normale taken kunnen uitvoeren.
Daarom blijft voor nu de vraag bestaan: kunnen mensen zoiets maken? En zo ja, moeten de robots dezelfde rechten krijgen als mensen? En gaan ze echt de wereld overnemen?